تهران- ایرنا- نگاهی قرآنی و توحیدی، بندگی محض، روحیه ظلم ستیزی درک درست ازاسلام و مقتضیات زمان، متخلق بودن به اخلاق الهی و معنوی، حضور در میان اقشار ضعیف و رسیدگی به مسائل آنها ازجمله ویژگی های شخصیتی مرحوم علامه سید محمد تقی مقدم است.

به گزارش روز یکشنبه ایرنا، مرحوم مقدم از علماء و اندیشمندان معاصر که همه عمر با برکت خود را وقف اسلام کرد در راه نشرعقاید دینی ازهیچ خطری واهمه نداشت وهرگز با تهدیدها میدان را خالی نمی کرد. اندیشمندی که هیچ گاه گرفتار مصلحت اندیشی ها نشد و توجه به منافع و مضار خود و اطرافیانش وی را ازعمل به وظیفه باز نمی داشت.

دراین گذر ایرنا با درک ضرورت باز نشر سیروسلوک علما و اندیشمندان معاصر به عنوان الگوی نسل جوان برآن شد تا گزارشی از مرحوم علامه سید محمد تقی مقدم در چند بخش ارایه کند که قسمت اول آن نشر می گردد.

علامه مقدم در سال 1302 شمسی در سبزوار در خاندانی بزرگ از جلیله سادات دیده به جهان گشود. پدرش هفتمین پسر میرزا اسماعیل صفی الابادی الاصل سبزواری المسکن، فرزند سید محمد بود که چون پس از وفات پدر به دنیا آمده بود، نام او را نیز اسماعیل گذاشتند.

چند سالی بیشتر نداشت که به عشق امام رضا (ع) راهی مشهد شد و در ضلع جنوبی فلکه حضرت، خانه ای را خریداری کرد تا وقت خود را در خدمت و زیارت بگذراند.

او از استعداد شگرفی برخوردار بود که با یک بار شنیدن به عمق مطالب پی می برد به گونه ای که مکتب داران هم حریف او نمی شدند. امروز شاگرد بود و فردا مدرس. در هر کاری که ورود می کرد سر آمد بود .

علامه مقدم نسبت به مسائل اجتماعی حساس بود و در برابر ترویج فسق و فجور دستگاه رضاخانی ایستادگی می کرد ، از حوادث سال 1314 مشهد و کشتار مسجد گوهرشاد خاطراتی داشت. او با علمای بزرگ مبارز همچون مرحوم سیدیونس اردبیلی و حاج آقا حسین قمی از همان ابتدای نوجوانی مرتبط بود و فعالیت های اجتماعی چشمگیری داشت.

پس از سقوط رضاخان که فرصت را برای گسترش و علنی کردن فعالیت ها و ایجاد تشکیلات دینی فراهم کرد.

در سال 1323 ازدواج کرد که حاصل این ازدواج شش فرزند بود. همسر وی اموال خود را در اختیار او قرار داد تا در گسترش فعالیت های دینی و تحصیلا ت حوزوی او را توانمند سازد .با خرید مجموع کتاب های کتابخانه یکی از دوستان خود به نام جعفر جورابچی مطالعات خود را گسترش داد و عمق بخشید.

استعداد شگرف و علاقه او به علم آموزی سبب طی مدارج علمی با سرعتی وصف ناپذیر شد. او از محضر مرحوم سیداحمد مدرس بهره مند بود .

با وقوع جنگ جهانی دوم و ورود روس ها به شهر مقدس مشهد زمینه رواج کمونیسم فراهم شد ، جهل و خرافه گرایی زمینه ساز رواج فسق و فجور در جامعه شد و در قالب نو گرایی به دیانت مردم را مورد هجمه قرار داد .

مرحوم مقدم در گام نخست برای مقابله با این هجمه به منبر رفت ، او به خوبی می دانست منطق اسلام بر دیگر منطق ها و اندیشه ها برتری دارد و اگر بتواند جهل را ریشه کن و اسلام را به درستی به مردم عرضه کند و موانع فهم آن را برطرف سازد آنان از کفر فاصله گرفته و اسلام را بر می گزینند.

وی دریافته بود که تنها رفع موانع در این مسیر کافی نیست و با برداشتن هرمانع و برای رسیدن به هدف باید یک گام به جلو برداشت . هدف وی بسترسازی برای حکومت اسلامی بود ، او به خوبی می دانست تحقق این مهم نیازمند زیرساخت های اساسی و اسلامی است و در این مسیر باید پایه های اعتقادی مردم که مدت ها از معارف دینی دور بودن محکم شود ، در این دوران حوزه های علمیه نیمه تعطیل بود و در کمتر خانه ای قرآن یافت می شد ، بودند و بیشتر مردم با روخوانی آن آشنا نبودند.

معارف دینی در کتاب های خطی یا کتاب هایی با چاپ های ناخوانا در اختیار معدودی از افراد جامعه بود و درمقابل حمله به اسلام در اشکال مختلف با هنرمندانه ترین زبان و با پشتوانه مالی در مجلات ، روزنامه ها ، کتاب ها و رسانه های وقت در اختیار همگان قرار داشت . او تنها راه ممکن برای مقابله با این هجمه را ورود به عرصه جهاد علمی و تبلیغی می دانست و کار خود را با نگارش کتاب راهنمای بهشت آغاز کرد و اعتقادات شیعی را با زبان شیوا، تاثیر گذار و موثر و پندآموز بیان کرد.

این کتاب در پنج جلد نگاشته شد و مورد استقبال مردم قرار گرفت. با شدت گیری اختناق و افزایش انحطاط اخلاقی در جامعه، سید محمدتقی مقدم تلاش کرد تا یک دوره کامل در باب اخلاق را با تاکید بر گناهانی که مانع رشد انسان و جامعه هستند را به رشته تحریر در آورد که در نهایت اثر ارزشمند قانون مجازات یا کیفر کردار را به جامعه عرضه کرد ، اثری که پایه های حکومت های استکباری و ظالمانه با خواندن آن فرومی ریخت.

این عالم دینی برای رشد دادن مردم و تعمیق باورها با الهام از رهنمود قرآن از نماز مدد جست و کتاب نفیس معراج المومن را که در نوع خود بی نظیر است به مردم اهدا کرد. استقبال از اثر بسیار چشمگیر و شاخصی گویا بر ریشه دار بودن دین در متن جامعه، علی رغم ظواهر ناپسند بود.

وی به علاقمندی مردم در داشتن سبک زندگی اسلامی آگاهی داشت بر این اساس کتابی با عنوان دستورات زندگی که دوره ای کامل از برنامه اسلام برای زندگی مسلمانان بود، را به جامعه عرضه کرد.

پیشگامی سید محمدتقی مقدم در نگارش کتب دینی سبب شد جمعی دیگر از اهل قلم و دانش نیز در این مسیر حرکت کنند و اثار جدیدی از کتاب های دینی با زبان روز و قابل درک را روانه بازار نشر سازند .

اگرچه تالیف کتاب اصلی ترین کار وی به حساب می آمد اما او هیچ گاه از سایر مسئولیت های خود همچون وعظ و تبلیغ شعائر دینی غافل نشد .

وفات مرحوم آیت الله بروجردی فرصتی بود تا او بتواند دینداری و عشق مردم به روحانیت را به رخ دولت بکشد. او مسجد گوهرشاد را سیاه پوش کرد و با برپایی دستجات عزاداری در ایام عید فضای جامعه را به فضای عزا تبدیل کرد.

او با تمامی علمای مشهد بجز علمایی که گرایش به دربار داشتند، ارتباط داشت .سیدجواد خامنه ای، شیخ غلامحسین تبریزی، شیخ محمدرضا کلباسی، حبیب الله گلپایگانی، سیداحمد مدرس، علم الهدی، فقیه سبزواری، میلانی، میرزا جوادآقا تهرانی، حاج آقا مروارید و سید حسن قمی از جمله این علما بودند.

تاسیس بنای محمدیه فرصتی بود تا او فعالیت های تبلیغی اش را با تعظیم شعائر دینی و برگزاری مراسم جشن و عزا در اعیاد و وفیات گسترش دهد. علاوه بر آن کارهای آموزشی و تربیت نسلی متدین و مومن از طفولیت را مورد توجه قرار دهد.

با آغاز نهضت امام خمینی (ره) وارد میدان شد و از مروجین مرجعیت ایشان شد. در مسیر مبارزه با رژیم پهلوی بارها مورد تهدید و فشار قرار گرفت. با پیروزی انقلاب اسامی بار دیگر به سنگر اصلی خود که همان جهاد فرهنگی و قلمی بود، باز گشت و کتاب ارزشمند گنجینه اسراررا در اختیار علاقمندان و تشنه گان معارف دینی قرار داد .

او در طول زندگی بیش از 80 عنوان کتاب تدوین کرد و تا آخرین روز حیات نگران آخرین اثر خود مجمع الانوار در شرح دعای امام زمان (عج) بود که آن را برای چاپ آماده سازد.

سرانجام در 11 آبان 1392 رخ از نقاب خاک برکشید ، پیکرش وی در جوار حرم امام رضا (ع) در صحن آزادی به خاک سپرده شد.

مرتبط باموضوع :